Degradacja środowiska naturalnego sprawiła, że staramy się żyć rozważniej i oszczędniej. Segregujemy odpady, nosimy bawełniane torby, a plastikowe butelki zamieniamy na dzbanki filtrujące. Świadome wybory dotyczą także naszych łazienek. Kluczem do posiadania ekologicznej i zdrowej łazienki są przemyślane decyzje. Powinny być podejmowane nie tylko przez architektów wnętrz, ale przede wszystkim przez nas – świadomych konsumentów i inwestorów. Wiemy, że wyłączanie światła czy zakręcanie wody podczas mycia zębów nie wystarczą. Ekologia w łazience potrzebuje rozwiązań na miarę XXI wieku – energooszczędnych, ekonomicznych, inteligentnych. Sprawdźmy – krok po kroku – co czyni naszą łazienkę przyjazną domownikom i środowisku.
Krok 1. – czyste powietrze
Planując projekt lub renowację łazienki, szczególną uwagę zwróćmy na tzw. strefy mokre. Posadzka przy wannie i prysznicu, blaty umywalek czy strefa WC to obszary szczególnie narażone na kontakt z wodą i parą wodną. By nie rozwijały się tu groźne dla zdrowia pleśnie i grzyby, niezbędny będzie wydajny system wentylacji. Ściany w strefach mokrych możemy pomalować odpychającą cząsteczki wody farbą hydrofobową lub wyłożyć płytkami o właściwościach oczyszczających, a na blacie ustawić filtr powietrza i kilka roślin.
Rośliny to naturalne filtry pochłaniające zanieczyszczenia. W łazience sprawdzą się szczególnie gatunki ciepło- i cieniolubne, np. paprocie, zielistki, fikusy, daktylowce, sansewierie, storczyki. Falenopsis to gatunek storczyka, który uwielbia wilgoć na poziomie 50–70%. By cieszył oczy pięknymi kwiatami jak najdłużej, zasilaj go regularne i pilnuj, by korzenie nie miały kontaktu z wodą.
By nie dopuścić do rozwoju grzybów i pleśni w narażonym na wilgoć pokoju kąpielowym, warto sięgnąć po farbę Dulux EasyCare Łazienka. Preparat pokrywa ściany hydrofobową powłoką, która odpycha cząsteczki wody, eliminując ich osadzanie się. Farbę bez problemu zaaplikujesz samodzielnie, wystarczy wałek lub pędzel. W trakcie użytkowania możesz ją wycierać i czyścić bez obaw o zniszczenie. Wydajność: 13 m²/l
STARKVIND – nowość IKEA – to stół oczyszczający powietrze. W blat mebla wbudowano filtr wyłapujący ok. 99,5% mniejszych cząsteczek tj. kurz, pyłki oraz cząstki PM2,5 o wielkości 0,1–2,5 mikrometra. Po dokupieniu filtra gazu oczyści powietrze ze szkodliwych formaldehydów. Dostępny w 2 kolorach.
Ekstrakt z bluszczu poprawia jakość skóry, ale prozdrowotne działanie ma też imitujący wzór bluszczu gres Limpha Arborea Casalgrande Padana. To alternatywa dla żywych kwiatów w łazience. Płytki eliminują z powietrza bakterie i zanieczyszczenia przez użycie dwutlenku tytanu, aktywowanego przez światło. Dwutlenek ten uniemożliwia osiadanie zanieczyszczeń na powierzchni płytek i redukuje namnażanie bakterii. Wykorzystana w tym procesie technologia Hydrotect® jest przyjazna ludziom, zwierzętom i środowisku.
Krok 2. Higiena na poziomie
Kolejny etap urządzania zdrowej i ekologicznej łazienki to wybór higienicznych urządzeń sanitarnych. Największym siedliskiem zanieczyszczeń jest miska WC. Nie sposób myć ją po każdym użyciu ale… można wybrać taką, która czyści się sama. Jeśli wybierzemy miskę WC z funkcją bidetu, która myje i suszy okolice intymne, zadbamy też o higienę najbliższych i mniejsze zużycie papieru toaletowego. Przed rozwojem wirusów i bakterii oraz osiadaniem brudu sprzęty sanitarne chronią też antybakteryjne materiały oraz specjalne powłoki nanoszone na kabiny, wanny, brodziki, umywalki, baterie czy przyciski spłukujące.
Przyciski spłukujące TECEloop z materiału zawierającego cząsteczki srebra redukują rozwój bakterii do minimum. Wyposażone w ekonomiczny system podwójnego spłukiwania przyciski są kompatybilne ze wszystkimi spłuczkami marki TECE.
Przycisk Visign for Style 25 sensitive firmy Viega, przeznaczony do spłuczki sedesu, świeci w ciemności bez zasilania prądem. Farba luminescencyjna, którą jest pokryty, ładuje się w ciągu dnia światłem naturalnym oraz sztucznym.
Wiesz, że szkło nie jest idealnie gładkie? Posiada mikroskopijne pory i wyżłobienia, w których gromadzi się kamień. Szyby kabin Radaway pokrywa powłoka EasyClean. Krople wody spływają po niej, ułatwiając mycie kabiny. By określić, która strona szkła pokryta jest powłoką, wystarczy z dwóch stron oznaczyć ją mazakiem. Na szkle z powłoką EasyClean ślad rozpłynie się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Dzięki technologii grawerowania laserowego na szkło kabin można nanosić dekoracyjne wzory. Na zdjęciu: kabina z dekorem Slavic
Wyposażenie z kolekcji Larga Cersanit ma wiele rozwiązań oszczędzających przestrzeń i obniżających rachunki za eksploatację. Uwagę warto zwrócić zwłaszcza na bezkołnierzowy sedes z ukrytym montażem. Jego spłukiwanie to tylko 3/5 l wody.
Krok 3. – ekologia i ekonomia w łazience
Ekologiczna łazienka jest wyposażona w AGD oszczędzające wodę i energię elektryczną. Mniej wody zużyjemy dzięki zestawom prysznicowym oraz bateriom z ogranicznikiem przepływu wody, aeratorem lub perlatorem, a także dzięki bateriom na fotokomórkę. Oszczędność prądu oraz wody gwarantują też pralki i pralko‑suszarki o nowych, najwyższych klasach energetycznych. Czas i pieniądze zaoszczędzimy dzięki szafie parowej, która odświeży, zdezynfekuje i uprasuje ubrania w ekspresowym tempie – bez energochłonnego wirowania tkanin. Tak pielęgnowana odzież będzie nam służyć długie lata!
Zestaw natryskowy Kludi A‑QAB z funkcją ECO (9 l/min) sprawi, że na codzienny prysznic zużyjesz nawet 50% mniej wody. Podobny przepływ ma rączka A‑QAb. By być eco, nie musisz kupować całego zestawu – rączka dostępna jest z baterią wannową lub natryskową, a także osobno.
Dzięki baterii umywalkowej Vitto Black VerdeLine firmy Ferro rachunki za wodę spadają. Ten model ma rozwiązania, które ograniczają jej zużycie do 50%.
Odpływ ścienny Scada firmy Kessel to przemyślana technika, wyrazisty design oraz elastyczna zabudowa oszczędzająca przestrzeń. Do wyboru są różne możliwości zabudowy, podłączenia odpływu i rodzaje pokryw. Opcjonalnie można zainstalować podświetlenie LED oraz suchy syfon zapewniający ochronę przed pianą, nieprzyjemnymi zapachami i insektami.
Maksimum świeżości i higieny przy każdym spłukaniu toalety – to oferta zasobnika na tabletki czyszczące do WC firmy Viega. By włożyć tabletkę, wystarczy zdjąć lub odchylić przycisk uruchamiający spłukiwanie. Tabletka uwolni wtedy substancje aktywne. Efekt: czystość i świeży zapach! Do zasobnika można wrzucać dowolne tabletki i kostki niezawierające chloru.
Jak płacić mniej za prąd? Zainstalować lampę LED! Plafon łazienkowy Agnes Round z Nowodvorski Lighting świeci jasno lecz ma moc tylko 22 W. Wybrać można zimną lub ciepłą barwę światła.
Szafa parowa Samsung AirDresser przy pomocy pary i silnego podmuchu powietrza usuwa z ubrań pyłki, kurz, zagniecenia. Ponadto, eliminuje do 99,9% wirusów, bakterii, alergenów. Odświeżona odzież może pachnieć Twoimi ulubionymi perfumami – skrop nimi bawełnianą chusteczkę, umieść ją w specjalnej strefie i gotowe. Szafa nie wymaga podłączenia do wody i odpływu: możesz ją postawić w dowolnym miejscu w domu lub w biurze.
MIELE WTD160 WCS to pralka i suszarka w jednym. Dzięki silnikowi ProfiEco jest oszczędna i odporna na zużycie – wyniki testów producenta szacują jej żywotność na 20 lat! Oferuje 9 programów prania i 10 suszenia (w tym ECO 40–60). Za pośrednicwem systemu Miele@home pralką można sterować zdalnie przez smartfon. Pojemność: 8 kg prania, 5 kg suszenia
Suszarka marki Bosch została stworzona z myślą o ułatwieniu obowiązków domowych, suszeniu i pielęgnacji ubrań. Wyposażona w system samoczyszczącego się wymiennika ciepła pozwala na zachowanie niezmiennie niskiego zużycia energii przez wiele lat, chroniąc środowisko i wspierając domowy budżet. System Sensitive Drying umożliwia suszenie prania równomiernie rozprowadzanymi podmuchami ciepłego powietrza, delikatnie je mieszając. Dzięki temu pranie jest miękkie i zachowuje fason.
Masz problem z ustawieniem temperatury strumienia, np. podczas brania prysznica? Aby nie marnować czasu i wody podczas regulacji jego ciepłoty, warto wybrać baterię z termostatem. Wystarczy jedno ustawienie, by codziennych kąpieli nie zaczynać od lodowatych strumieni wody na plecach. Bateria z termostatem może także ochronić przed poparzeniem, np. osoby starsze. Jeśli temperaturę strumienia ustawimy na 38ºC, otrzymamy idealną wodę na kąpiel dla dziecka.
Innym ekonomicznym rozwiązaniem są przyciski obniżające przepływ strumienia umiejscowione np. na rączkach natrysków zestawów prysznicowych lub na dźwigniach baterii umywalkowych. Po naciśnięciu takiego przycisku siła strumienia maleje, przez co zużywamy mniej wody. Innym sposobem na oszczędność mogą być perlatory (aeratory). Są to napowietrzające wodę końcówki o kształcie pierścieni, które zmniejszają jej zużycie nawet o 50%. Ich działanie jest niezauważalne. Dzięki zawartości powietrza woda spływa bowiem szerszym strumieniem, przez co jej przepływ wydaje się większy. To się nazywa ekologia!
Ekologia w łazience. Krok 4. – smart rozwiązania
Popękane rury i przeciekające uszczelki – na niewiele zda się oszczędzanie wody, jeśli nie zadbamy o szczelność instalacji wodociągowej. Aby mieć pewność, że w naszej łazience nie doszło do wycieku lub zalania któregoś z elementów systemu, warto skorzystać z pomocy inteligentnych czujników wody. Urządzenia tego typu są proste w montażu i nie zajmują wiele miejsca. Po wykryciu zagrożenia, potencjalną usterkę mogą zgłosić do wybranego hydraulika lub przesłać na telefon właściciela. Dzięki temu zapobiegają zalaniu np. pod nieobecność domowników. Dobrze zaizolowane rury będą szybciej rozprowadzać ciepłą wodę i nie doprowadzą do jej marnowania.
Czytaj też: 6 sposobów na oszczędzanie wody. Tak obniżysz rachunki!
Patentem na oszczędność wody są także miski WC z funkcją mycia i suszenia okolic intymnych. Toalety z funkcją bidetu wyposażone są w szereg udogodnień. Za pomocą pilota lub panelu sterowania możemy m.in. wybrać tryb mycia (np. pulsacyjny, mycie damskie, mycie dziecięce), intensywność strumienia wody czy temperaturę powietrza służącego do suszenia okolic intymnych. Dzięki opcji osuszania, można zrezygnować z używania papieru toaletowego, a dzięki funkcji usuwania przykrych zapachów – z chemicznych odświeżaczy powietrza. Opcja odkamieniania i dysze z funkcją samooczyszczania sprawią zaś, że żmudne, ręczne czyszczenie toalety odejdzie w niepamięć. Podświetlana deska pozwoli także zaoszczędzić na wydatkach na energię elektryczną – aby skorzystać z toalety nocą, nie będziemy musieli włączać głównego źródła światła.
Mniej prądu zużyjemy także, wybierając toalety wyposażone w inteligentne systemy oszczędzania energii. Gdy system tego typu wykryje dłuższą przerwę w użytkowaniu, zacznie pobierać mniej prądu. Niższe rachunki zapewnią także energooszczędne żarówki LED. Inteligentne źródła światła mogą świecić na wybrany przez nas kolor lub włączać się o danej godzinie, a przy tym zużywać mniej energii, niż zwykłe żarówki. Duża wydajność i długa żywotność sprawia, że rzadziej będziemy je wymieniać, przez co nasz dom będzie generował mniej odpadów.
Jak oszczędzać wodę w kuchni? Wybieramy zmywarki i baterie zlewozmywakowe
Krok 5. Rozwiązania wspierające zrównoważony rozwój
Zrównoważony rozwój zaspokaja potrzeby obecne, nie zagrażając możliwościom zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń. To wnikliwa postawa proekologiczna. Wymaga od nas – konsumentów – wiedzy na temat drogi pozyskiwania surowca, z którego stworzono dany produkt, sposobu jego obróbki, żywotności, możliwości recyklingu. Gdzie znaleźć te informacje? Na stronach producentów oraz dystrybutorów. Długoterminowy wynajem mebli, odkup używanych produktów, udzielanie pomocy w ich naprawie, ponownym wykorzystaniu albo dawanie im drugiego życia poprzez odsprzedaż, to tylko niektóre inicjatywy podejmowane masowo w celu ochrony stanu naszej planety.
Kosz na pranie Saluding upleciono ręcznie z bambusa. Przez użycie szybko rosnącego, odnawialnego materiału do jego produkcji, oszczędza się materiały wyczerpywalne. Ponad 60% produktów z asortymentu IKEA powstaje z odnawialnych materiałów, a ok. 10% zawiera materiały z recyklingu. W Holandii, Szwecji i Szwajcarii firma wprowadziła już usługę długoterminowego wynajmu mebli.
Szafkę podumywalkową Kuveni od Kave Home o wymiarach 70×80 cm wykonano z drewna tekowego. Mebel eksponuje naturalnie występujące w drewnie szczeliny, przetarcia i nierówności, przez co jest unikatowy.
Akcesoria łazienkowe można tworzyć z odrzutów. Dywanik Anna od WestwingNow powstał z teku, pochodzącego głównie z nadmiaru drewna używanego do produkcji mebli w Indonezji. Matę cechuje wysoka odporność na wilgoć. Wymiary: 40×60 cm
Zamiast kupować nowe meble lub sprzęty łazienkowe, których produkcja degraduje środowisko naturalne, część z nich możemy w pomysłowy sposób odnowić. Obudowa wanny, ściany, płytki, szafki – skorzystaj z szablonu Meadow Flowers od Annie Sloan, by podarować im drugie życie bez dużych nakładów finansowych.
Ekologia w łazience. Krok 6. – mądre sprzątanie
W czasach pandemii koronawirusa zwykłe mycie rąk po przyjściu do domu i cotygodniowe pucowanie łazienki nie wystarczą. Nie oznacza to, że musimy sprzątać na okrągło: dbać o czystość należy systematycznie, ale z głową. Pomogą w tym nowoczesne urządzenia myjące. Zabrudzenia z podłogi usunie mop (tradycyjny lub elektryczny) albo robot sprzątający. Gdy do tego kabinę prysznicową, wannę, urządzenia sanitarne, kafelki i fugi wyczyści parownica, a uporczywe osady usunie sprawdzony środek czyszczący, przymusowe sprzątanie zamieni się w czystą przyjemność.
Zbiera kurz i brud z twardych powierzchni oraz dywanów – POWERbot™ Star Wars™ to patent ekspertów Samsung na walkę z brudem. By dotrzeć w każdy zakamarek robot z funkcją FullView Sensor™ 2.0 ominie łazienkowe sprzęty i dzięki systemowi Visionary Mapping™ Plus zapamięta rozkład pomieszczenia. Połącz go z Wi‑Fi, by zarządzać porządkiem w łazience z dowolnego miejsca.
Bezprzewodowy odkurzacz BCS8224WA BOSCH Unlimited Serie 8 Gen2 jest mocny jak tradycyjny odkurzacz z kablem. Ma skuteczną elektroszczotkę z podświetleniem LED i cztery praktyczne ssawki w zestawie. Idealnie czyści różne rodzaje podłóg, tapicerkę, zakamarki, miejsca wąskie, niskie i szuflady. Dzięki systemowi filtracji typu Cartridge wydmuchiwane powietrze jest trzykrotnie przefiltrowane i czystsze niż powietrze otoczenia.
Osad na wannie, ślady mydła na umywalce, kamień w toalecie…czy da się wyczyścić łazienkę bez używania silnych, szkodliwych dla zdrowia chemikaliów? Oczywiście! Masowo produkowane detergenty można zastąpić np. środkami czystości wykonanymi własnoręcznie. Przepisy na domowe proszki do prania są proste. W ich składzie znajdują się znane nam składniki, tj. soda oczyszczona czy wywabiający plamy kwasek cytrynowy. Soda, oprócz działania czyszczącego, zmiękcza wodę, wybiela ubrania i neutralizuje zapachy. Domowe środki piorące są najczęściej niezwykle wydajne i pozwalają zaoszczędzić pieniądze wydawane na ich sklepowe odpowiedniki.
Nie masz odwagi, by skomponować własny proszek lub płyn do prania? Producenci oferują coraz więcej linii ekologicznych środków czystości i kosmetyków do codziennej pielęgnacji. Co je wyróżnia? Brak szkodliwych dla zdrowia środków konserwujących (tj. parabeny, EDTA, NTA), substancji zwiększających lepkość (np. PEG, PPG) oraz składników pianotwórczych jak SLS czy SLES. W zamian otrzymujemy preparaty wykorzystujące właściwości naturalnych olejów i substancji czynnych pochodzenia organicznego. Naturalne substancje są biodegradowalne. O szkodliwym działaniu detergentów wiedzą także producenci ceramiki sanitarnej. W trosce o ekologię proponują m.in. pozbawione wewnętrznego kołnierza miski WC. Przy czyszczeniu bezkołnierzowej toalety zużyjemy mniej detergentów. Dzięki temu do gleby trafi znacznie mniej niebezpiecznych odpadów chemicznych.
Jakich symboli szukać?
Ekologiczne środki czystości to produkty certyfikowane. Jakich oznaczeń szukać, wybierając przyjazne dla środowiska płyny, mydła i środki piorące?EU Ecolabel (tzw. europejski kwiatek lub stokrotka) – oficjalny znak ekologiczny Unii Europejskiej uznawany we wszystkich państwach członkowskich, przyznawany produktom i usługom, które przez cały cykl życia (od produkcji po utylizację) mają jak najmniejszy wpływ na środowisko naturalne. Oprócz środków czystości, oznakowanie EU Ecolabel jest przyznawane m.in. tekstyliom, sprzętowi elektronicznemu, meblom, papierom, a także usługom sprzątania czy hotelom. Pełny katalog produktów i usług posiadających oznakowanie EU Ecolabel jest dostępny na stronie internetowej jednostki właściwej ds. EU Ecolabel, którą w Polsce jest Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.: pcbc.gov.pl/pl/ecolabel lub na stronie Komisji Europejskiej – ec.europa.eu/environment/ecolabel
EKO znak ekologiczny – certyfikat przyznawany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. od 1998 roku. Mogą go otrzymać usługi oraz wyroby krajowe i zagraniczne spełniające odpowiednie kryteria ochrony zdrowia, środowisk, i ekonomicznego wykorzystania zasobów naturalnych. System przyznawania tego znaku opiera się na kryteriach ustanowionych dla oznakowania EUEcolabel oraz na własnych kryteriach opracowywanych przez PCBC S.A. EKO znak ekologiczny jest również przyznawany środkom pielęgnacyjnym dla zwierząt.
EKO – Certyfikowany Kosmetyk Naturalny – certyfikat przyznawany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. od 1998 roku produktom kosmetycznym, objętym zakresem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009, które w ponad 90% składają się ze składników naturalnych lub pochodzenia naturalnego.
Produkt nietestowany na zwierzętach – kosmetyki i środki czystości tego typu mogą być też oznaczane angielskimi symbolami BWC (Beauty Without Cruelty – piękno bez okrucieństwa), Not Tested on Animals (nietestowane na zwierzętach) lub Animal Friendly (przyjazne zwierzętom).
Znak V (symbol Fundacji Viva) – certyfikatem oznaczane są produkty wegańskie, czyli takie, które nie zawierają składników odzwierzęcych, nie są testowane na zwierzętach i nie zawierają oleju palmowego. Więcej na: znakv.pl
Bezpieczny dla ozonu. Pozbawiony FCKW (Ozon Friendly) – certyfikat informujący, że produkt nie zawiera freonów i halonów czyli gazów, które niszczą warstwę ozonową, a tym samym przyczyniają się do globalnego ocieplenia klimatu. Znak nie podlega żadnej organizacji. Znaleźć go można m.in. na środkach do prania i lodówkach.
Opakowanie nadające się do recyklingu – symbol informujący, że opakowanie danego produktu nadaje się do ponownego przetworzenia i wyprodukowania z odzyskanych surowców innego, podobnego produktu (np. z aluminium produkowane są puszki, z tworzyw sztucznych pojemniki, a z butelek i papieru – torby). Na plastikowych butelkach spotkać możemy także symbol strzałki w kształcie okręgu.
Pamiętajmy, że ważny certyfikat musi zawierać nazwę jednostki certyfikującej, nazwę i numer normy na podstawie której został wydany oraz numer rejestracyjny certyfikatu. Autentyczność certyfikatu może być potwierdzona na stronie internetowej jednostki certyfikującej. Jeśli znak nie podlega żadnej organizacji, firma nadająca go swoim produktom może zostać skontrolowana przez organizacje konsumenckie.
Krok 7. Ekologia w łazience pełną parą!
Całkowite odejście od środków czystości umożliwiają parownice. Te innowacyjne urządzenia potrafią usunąć niemal 100% bakterii. Co daje im taką moc? Para wodna! Zamknięta w specjalnym zbiorniku, wrząca ciecz jest sprężana i kierowana do dyszy, które wyrzucają ją pod wysokim ciśnieniem. Doprowadzona do 100ºC woda w naturalny sposób dezynfekuje czyszczone powierzchnie, nie powodując ich uszkodzenia. Para wodna ma bowiem bardzo niskie napięcie powierzchniowe, które pozwala jej cząsteczkom „wślizgnąć się” pod brud i usunąć go z chirurgiczną precyzją. Z tego powodu parownice są niezastąpione w czyszczeniu trudno dostępnych powierzchni kabin prysznicowych, wanien, luster, umywalek czy płytek łazienkowych. Poza tym pozwalają uniknąć kontaktu z podrażniającymi skórę i wywołującymi alergie chemikaliami.
Czy wiesz, że z jednego litra wody powstaje aż 1700 litrów pary wodnej? Dzięki temu parownice są niezwykle ekonomiczne. Sprawią, że zapłacimy mniej za wodę i kanalizację, a przez to przyczynimy się do mniejszego zanieczyszczenia wód powierzchniowych i – tym samym – ochrony środowiska naturalnego.
Czytaj także: Jak dbać o higienę w łazience?